>>>>       Sprawdź naszą nową aplikację na smartfona z systemem Android,iOS (iPhone), Windows Phone - myBus online        >>>>       Zgłoszenie Serwisu Oprogramowania
MUNICOM.premium

Moduł układanie grafiku służb (HA)

Wprowadzone przepisy o czasie pracy kierowców komplikują i utrudniają układanie grafiku zadań dla kierowców. Tworzy to potrzebę użycia narzędzi wspomagających tą pracę. Jednym z nich jest oprogramowanie firmy PZI TARAN pod nazwą MUNICOM.premium a w szczególności jeden z jego modułów pod nazwą „Grafik Służb” lub też znany jako „Harmonogram”

ekran
Przykładowy ekran pokazujący moment edycji grafiku

Program ten spełnia wszelkie wymogi aktualnego prawodawstwa. Poniżej przedstawiona zostanie zasada działania tego programu jako przykład możliwego do zastosowania podejścia do rozwiązania takiego problemu.

Zagadnienie układania grafiku służb, to jeden z elementów procesu planowania masowej komunikacji:

  • Początkiem tego procesu jest projektowanie sieci komunikacyjnej (przystanki, trasy, linie, warianty).
  • Kolejny element to budowanie rozkładu jazdy jako zestawy kursów i ich częstotliwości. Tutaj pojawia się pierwsze zadanie optymalizacyjne.
  • W następstwie, czego budowane są zestawy kursów, ułożone dla poszczególnych pojazdów zwane „brygadami”, „kursówkami”, „służba-mi”. Tutaj pojawia się drugie zadanie optymalizacyjne.
  • Ostatni z tym ciągu, to interesujący przewoźników proces obsadzenia „kursówek” poszczególnymi kierowcami lub ich zestawem. Tutaj pojawia się trzecie zadanie optymalizacyjne. Tym zagadnieniem zajmuje się opisywane rozwiązanie

Grafik Służb przeznaczony jest do automatycznego tworzenia planu pracy kierowców w przedsiębiorstwie komunikacyjnym. Ze względów opisanych wyżej, nie jest on programem w pełni, w matematyczny sposób, poszukującym optimum rozwiązania. Jest on raczej mocnym narzędziem wspomagającym pracownika, który tworzy rozwiązanie „optymalne” wg aktualnych uwarunkowań istniejących w przedsiębiorstwie i poprzez wykorzystanie doświadczenia osoby układającej grafik. Dochodzenie do rozwiązania końcowego odbywa się iteracyjnie, to jest występują kolejne etapy automatycznej pracy programu, korekt nanoszonych ręcznie i powtórnych optymalizacji wykonywanych przez program.

Takie podejście pozwala uwzględnić wszystkie czynniki mające wpływ na układanie planu, a także umożliwia ingerencję osoby układającej grafik, na każdym dowolnym etapie pracy programu. Wynik jest tworzony automatycznie, ale pod kontrolą człowieka. Być może jest on mniej „optymalny”, ale bardziej „z ludzką twarzą”.

Program Grafik Służb

  • Umożliwia uwzględnianie szerokiej gamy założeń i definicji zgodnych z przepisami wewnętrznymi i zewnętrznymi. W odpowiedniej części programu definiuje się uwarunkowania wynikające zarówno z samej Ustawy jak i z wewnętrznych, występujących w danej firmie ustaleń i zasad. W dalszej pracy, program na bieżąco kontroluje i uwzględnia takie ustawienia.
  • Może układać obsadę kierowcy na okres jednego miesiąca.
  • Pozwala również na korekty już ustawionego planu, w trakcie realizacji danego okresu, wynikające z bieżących zakłóceń jak nieobecności i zmiany dyspozycji pracowników.
  • Można planować znane nam wcześniej nieobecności kierowców, a program przy układaniu planu je uwzględnia.
  • Działa wg kilku możliwych do wyboru automatów układania harmonogramu. Używając ich, program uzupełniania harmono-gram aktualnie otwartego okresu, nie powodując zmian w już zaplanowanym czasie pracy. Zadaniem automatu jest obsadzenie wszystkich wymaga-nych służb z zachowaniem warunków dopuszczalności obsady dla służb, kierowców i pojazdów. Program zawiera m.in. następujące automaty, których działanie kontrolowane jest przez program na okoliczność zgodności z Ustawą i innymi przyjętymi założeniami i definicjami:
    • uzupełnianie wolnych
    • uzupełnianie służb (kilka wariantów)
    • uzupełnianie rezerw do normy godzin
    • uzupełnianie wolnych dni nieobsadzonych
    • weryfikacja rozkładów jazdy
  • Automat szuka również obsad starając się „sprawiedliwie” przydzielić kierowcom planowany czas pracy. Przez „sprawiedliwie” rozumie się zestaw przyjętych zasad i kolejności ich stosowania. Najczęściej jest to równa ilość przydzielonych godzin, ale możliwe jest także zastosowanie takich mechanizmów, że system analizując okresy poprzednie, stara się np. równo przydzielać pracę w dni wolne czy też święta.
  • Program zawiera następującą rejestry:
    • Typ dni planu przewozów:
    • Lista zawierająca rodzaje dni planu przewozów, widzianych z punktu widzenia pasażera, zgodną z typami dni w rozkładzie jazdy. Lista pozwala zestawić odrębną grupę służb dla dowolnego zdefiniowanego tutaj typu dnia.
  • Typy ustawowych dni wolnych

    Podobnie jak wyżej, ale skategoryzowanych z punktu widzenia rozliczenia czasu pracy kierowcy.

  • Wzorce zmiany zmian

    Określa sposób przechodzenia pracownika poprzez poszczególne zmiany i wolne dni (np. 5 dni na pierwszej zmianie, następnie jeden dzień wolnego i dalej 5 dni pracy na drugiej zmianie). Program pozwala na definiowanie kilku rodzajów wzorców.. Wzorce mogą być przypisane poszczególnym kierowcom lub grupom kierowców, co powoduje dużą elastyczność powiązań.

  • Grupy służb

    Dowolnie przyjęte podziały np. „łatwe/trudne”.

  • Grupy kierowców

    Dowolnie przyjęte podziały z reguły dla skojarzenia z odpowiednimi służbami. Podział kierowców na grupy umożliwia przypisanie całym grupom odmiennych wzorców wymiany zmian i przypisanie ich do obsadzania odpowiednich grup służb.

  • Grupy pojazdów

    Kolejne uelastycznienie w programie, aby mieć możliwość prawidłowego obsadzania służb. Podział może być np. (małe/duże, przeguby/bez przegubów, niska podłoga itp.)

  • Pojazdy

    Czyli wykaz tego, co posiadamy. Każdy z pojazdów jest przypisany do grupy. Mamy także informację o jego dostępności. Wykaz ten może zawierać także inne informacje np. rodzaje paliw, a to do wykorzystania w innych programach systemu MUNICOM.premium np. do rozliczeń czasu pracy kierowców i paliwa, c zy też do prowadzenia ewidencji remontów, napraw, obsług itp.

  • Kierowcy

    Czyli ich wykaz z możliwością oznaczenia pewnych uwarunko-wań. Kierowcy mogą występować w parach, a nawet być przypisanymi do poszczególnych pojazdów.

Działanie w programie odbywa się wg następującej kolejności:
  • Definiujemy miesiąc, na jaki będziemy układać grafik. Wprawdzie okresem jest miesiąc ale wyświetlanie podsumowania np. godzin przepracowanych, możemy określić na dowolny okres, np. na 3 miesiące).
  • Układamy kalendarz, tj. wpisujemy, jaki charakter mają poszczególne dni w tym okresie stosując REJESTRY typów dni.
  • Otwieramy okres. Program zapisuje to, co ujęte zostało we wzorcach zmiany zmian, w szczególności ustawia w wynikowych grafiku coś, co było wcześniej zdefiniowane „na sztywno”. Przykładem może być taki wzorzec, gdzie wpisana jest np. konkretna służba, którą wykonuje się po nocy.
  • Planujemy nieobecność, tj. wpisujemy te nieobecności, których wiemy i są zaplanowane (urlopy, szkolenia, badania itp.)
  • Edytujemy to, co wstępnie ustawił poprzedni etap. Mamy szansę wpisać coś, co już nie będzie podlegało zmianie np. uwzględnić prośbę pracownika, aby we wskazanym dniu wykonał konkretne zadanie.
  • Zapisujemy dane. W dowolnym momencie możemy zapisać zmiany, więc dopóki ich nie zapiszemy, zawsze możemy powrócić do wersji poprzedniej
  • Kolejno uruchamiamy automaty liczenia. Jest jeden automat podstawowego liczenia, ale mogą tez być i inne automaty (patrz wyżej). Każdy automat uzupełnia tylko to co jeszcze nie jest obsadzone. Możemy także ręcznie uzupełnić cały grafik, lub w dowolnym momencie modyfikować to, co wykonał automat. Planista decyduje o ostatecznym kształcie harmonogramu pracy kierowców i dowolnie może zmieniać jego kształt.
  • Analiza wyniku końcowego, wydruki i zestawienia
  • Bieżące śledzenie wykonania grafiku
  • Korekty planu

POBIERZ Karta katalogowa (HA): [pobierz] [wyświetl]

POBIERZ Artukuł "Układanie grafiku służb przy pomocy programu MUNICOM.premium": [pobierz] [wyświetl]

(*) Zakres realizowanych funkcji może się różnić w zależności od konkretnej implementacji